វេជ្ជបណ្ឌិតហុក តុលា៖ វិធីជួយសង្គ្រោះជីវិត បើមានអ្នកកើតជំងឺស្ត្រូក(Stroke)ភ្លាមៗ

ជំងឺស្ត្រូក ឬជំងឺគ្រោះថ្នាក់សរសៃឈាមខួរក្បាល មានអត្រាកើតឡើងខ្លាំងគួរឱ្យកត់សម្គាល់។ ហើយ​វាបង្កហានិភ័យគ្រោះ ថ្នាក់​ខ្ពស់ដល់ពិការភាព និងអាយុជីវិត។ ដោយសារតែរបៀបរបបរស់នៅ ការញុំាអាហារមិនត្រឹមត្រូវ គ្មាន​ទម្លាប់ហាត់ប្រាណ វាបានក្លាយជាកត្តា​ចម្បងមួយដែលងាយនឹងកើតជំងឺនេះ និងជំងឺផ្សេងៗទៀត។

បើជួប​ប្រទះករណីជំងឺស្ត្រូកកើតឡើងភ្លាមៗ តាមការណែនាំរបស់វេជ្ជបណ្ឌិត​ហុក តុលា ឯកទេសប្រព័ន្ធប្រសាទនៃ​មន្ទីរពេទ្យ​រ៉ូយ៉ា​ល់ ភ្នំពេញ (Royal Phnom Penh Hospital) បានថ្លែងប្រាប់ Healthy Cambodia ថា ចំណុចសំខាន់អ្នកនៅក្បែរ សមាជិកគ្រួសារ ឬ​អ្នកជំងឺខ្លួនឯងផ្ទាល់ ត្រូវកត់សម្គាល់ឱ្យបានច្បាស់ពីអាការជំងឺស្ត្រូក ឬគ្រោះថ្នាក់សរ​សៃឈាម​ខួរក្បា​ល។

ចំពោះរោគសញ្ញាអាចកត់សម្គាល់បានដែលហៅកាត់ជាភាសាអង់គ្លេសពាក្យថា FAST។ Face សំដៅលើមុខអ្នកជំងឺ ពេល​ដែល​គាត់និយាយផ្ទៃមុខគាត់ធ្លាក់មួយចំហៀងមិនស្មើដូចធម្មតា។ ARM សំដៅលើដៃអ្នកជំងឺខ្សោយមួយចំហៀង​មិនអាច​លើ​ក​បា​ន។ SPEAK សំដៅលើការនិយាយស្តីមិនធម្មតា និយាយមិនចេញ រកនឹកពាក្យ ឬនិយាយត្រដិត ហើយ​ពា​ក្យចុងក្រោយ​គឺសំ​ដៅលើ TIME ពេលវេលា​ជួយសង្គ្រោះអ្នកជំងឺ​ បើជួយយឺតយ៉ាវនឹង​ធ្វើឱ្យកោសិកាខួរក្បាលស្លាប់ច្រើន ឬប្រឈម​ហានិភ័​យ​ខ្លាំង។

លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិតបានបញ្ជាក់ថា បើមានករណី​រោគសញ្ញាដូចខាងលើ កុំបង្អង់យូរឱ្យសោះ ត្រូវទាក់ទងទៅកាន់មន្ទីរពេទ្យ ដើម្បីនាំអ្នកជំងឺ​ទៅកាន់មន្ទីរពេទ្យឯកទេសណាមួយដែលនៅជិតបំផុត ដើម្បីឱ្យក្រុមគ្រូពេទ្យជំនាញ​ធ្វើការជួយសង្គ្រោះ​ជីវិត​អ្នក​ជំ​ងឺបានទាន់ពេល។

បន្ថែមពីលើនេះ ត្រូវផ្តល់ព័ត៌មានលម្អិតអំពីពេលវេលានៃការកើតជំងឺនេះដល់ក្រុមគ្រូពេទ្យជំនាញ ដើម្បីឱ្យធ្វើការវិនិច្ឆ័យ​ក្នុង​ការ​ប្រើប្រាស់វិធីព្យាបាល គួរប្រើប្រាស់ថ្នាំ ឬវិធីវះកាត់។ ហើយចៀសវាងបំផុត កុំទុកអ្នកជំងឺហើយរងចាំភា​ពធូរស្រាល​ឱ្យ​សោះ ព្រោះបើព្យាបាលយឺតពេល អាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរធ្លាក់ខ្លួនពិការភាព ឬឈានដល់គ្រោះថ្នាក់ដល់អាយុជីវិតតែម្តង។

សម្រាប់មន្ទីរពេទ្យរ៉ូយ៉ាល់ ភ្នំពេញ មានក្រុមគ្រូពេទ្យជំនាញស្ត្រូកប្រចាំការស្រាប់ នៅពេលដែលគ្រួសារអ្នកជំងឺទាក់ទងមក នឹងចុះទៅភ្លាមៗតែម្តង ហើយត្រៀមទាំងឧបករណ៍ជួយសង្គ្រោះ និងគ្រូពេទ្យជំនាញទៅជាមួយ ហើយនៅខា​ងមន្ទីរ​ត្រៀម​រៀបចំ​កន្លែងទទួលព្យាបាលជំងឺរួចជាស្រេចតែម្តង ដូច្នេះឱ្យតែគ្រួសារអ្នកជំងឺទាក់ទងមកលឿន ភាគរយជួយ​សង្គ្រោះ​ជីវិត​មាន​ទៅ​តាមនោះដែរ។

លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិតបានបន្តថា យើងមានរយៈពេលសម្រាប់ជួយសង្គ្រោះអ្នកជំងឺដែលយើងហៅថា golden hour រយៈពេ​ល​មួយ​ម៉ោងសម្រាប់ព្យាបាលអ្នកជំងឺចាប់តាំងពីអ្នកជំងឺមកដល់មាត់ទ្វារមន្ទីរពេទ្យ ដំណាក់កាល​ធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ស្គែន រហូតទ​ទួលបានថ្នាំចាក់រំលាយឈាម។

ផ្ទុយមកវិញ បើព្យាបាលមិនទាន់ពេលនោះទេ វាមានហានិភ័យខ្ពស់ ព្រោះបណ្តាឱ្យកោសិកាខួរក្បាលស្លាប់ច្រើន ដូច្នេះ​ហើ​យ​បានជាពេទ្យមិនឱ្យ​រងចាំយូរ។ ព្រោះចាប់តាំងពីមានរោគសញ្ញាអំឡុង៤ម៉ោងកន្លះ ក្រុមគ្រូពេទ្យអាចព្យាបាលអ្នកជំងឺ ដោយប្រើថ្នាំរំលាយគ្រាប់ឈាម ហើយសរសៃឈាមនឹងបើកដំណើរការឡើងវិញ ធ្វើឱ្យចរន្តឈាម​ដើរ និងមានអុកហ្ស៊ីសែន​ទៅ​ចិ​ញ្ចឹមខួរក្បាលឡើងវិញ ហើយអាចចៀសវាងពិការភាព និងគ្រោះថ្នាក់ដល់អាយុជីវិត។

សម្រាប់ការ​ព្យាបាល​វិញ ចំពោះជំងឺស្ទះសរសៃឈាមខួរក្បាល អំឡុងពេល​៤ម៉ោងកន្លះ ក្រោយគ្រូពេទ្យធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ យើង​អាច​​ប្រើប្រាស់ថ្នាំដើម្បរំលាយគ្រាប់ឈាមដែលកកនេះបាន ហើយវាមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់​។

បន្ថែមពីលើនេះយើងមានពេល១៦ម៉ោង ទៅ២៤ម៉ោងសម្រាប់ព្យាបាលអ្នកជំងឺដែលបញ្ចូនមកយឺតពេល ក្នុងករណី​ស្ទះ​សរ​សៃ​ឈាមធំ គ្រូពេទ្យនឹងធ្វើការពិនិត្យ ហើយបើកោសិកាខួរក្បាលមិនទាន់ខូចខាតច្រើននោះទេ គ្រូពេទ្យនឹងធ្វើការ​លូក​តាម​ស​រសៃឈាមពីក្រលៀនទៅដល់ខួរក្បាលដើម្បីចាប់យកកំណក់ឈាមចេញមកក្រៅ។

ចំណែកជំងឺដាច់សរសៃឈាមវិញ ការព្យាបាលខុសគ្នា ដោយវិធីទប់សម្ពាធឈាមកុំឱ្យឡើងខ្លាំង និងហូរឈាមត​ទៅ​ទៀត ហើយបើវាធំពេក នឹងធ្វើការវះកាត់យកដុំឈាមនេះចេញតែម្តង។

ជាចុងក្រោយ លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិតបញ្ជាក់ថា ទោះបីអ្នកជំងឺធ្លាក់ខ្លួនឈឺហួសពេលដូចរៀបរាប់ខាងលើក្តី អ្នកជំងឺត្រូវប្រញា​ប់​ម​ក​មន្ទីរពេទ្យជាបន្ទាន់ដើម្បី វាយតម្លៃពីភាពធ្ងន់ធ្ងរនៃជំងឺ ព្យាបាលផលវិបាក រុករកមូលហេតុនៃជំងឺស្ត្រូក និងព្យាបាលកត្តាប្រឈម ដើម្បីការពារ​គ្រោះថ្នាក់សរសៃឈាមលើកទី២។ ក្រោយពីព្យាបាលជាសះស្បើយហើយ ដើម្បីការពារកុំ​ឱ្យកើត​មាន​ក​រណីគ្រោះថ្នាក់សរសៃឈាមលើកទី២ យើងអាចប្រើប្រាស់ថ្នាំពង្រាវគ្រាប់ឈាមបាន៕